Wspólnota diakonii

Dwa razy w roku, wiosną i jesienią, w sześciu miejscach w Polsce odbywają się Dni Wspólnoty Diakonii Diecezjalnych (DWDD).

Czym są, kogo gromadzą? Same już obydwa człony nazwy („dzień wspólnoty” i „diakonie diecezjalne” odsłaniają wiele treści.

W DWWD uczestniczą przedstawiciele wszystkich diecezji, którzy odpowiadają za diakonie na szczeblu diecezjalnym. Inaczej mówiąc, są to: moderatorzy diecezjalni i zakonni (szczególna posługa na rzecz jedności), pary diecezjalne Domowego Kościoła wraz z moderatorami diecezjalnymi Domowego Kościoła oraz odpowiedzialni za poszczególne diakonie diecezjalne.

W 1977 r. Założyciel Ruchu pisząc o celach DWDD, zaznaczył, że mają one „inspirować organizowanie i usprawnianie pracy diakonii na szczeblu diecezjalnym i stwarzać okazję do wymiany doświadczeń w tej dziedzinie”.

Jak każdy dzień wspólnoty, tak również DWDD służy budowaniu jedności w Ruchu poprzez charyzmat spotkania: wspólne dzielenie, rozmowy, przeżycie jedności „merytorycznej” poprzez pochylenie się nad jednym dla całego Ruchu tematem, przepływ informacji, wreszcie zgromadzenie się i przeżycie jedności w Duchu Świętym na liturgii, zwłaszcza eucharystycznej.

Jak wygląda taki dzień?

W zależności od miejsca, warunków, tradycji filii – dniem przyjazdu jest albo piątek wieczór albo sobota rano. „Właściwy” DWDD przebiega w sobotę. Punkty dnia najczęściej też są stałe. Na początku zawiązanie wspólnoty: modlitwa i przedstawienie się. Dalej – wprowadzenie w temat poprzez konferencję lub jakąś inna formę (np. panel). Godzina Odpowiedzialności w dwóch częściach (spotkania w grupach oraz wspólny czas na komunikaty i głosy z diecezji. Centrum, jak na każdym dniu wspólnoty, jest oczywiście Eucharystia.

Niezwykle ważnym punktem jest 2-3 godzinne spotkanie w grupach diakonijnych. Na spotkanie składa się wspólna modlitwa z dzieleniem Słowem Bożym, spotkanie formacyjne nawiązujące do danego tematu DWDD oraz sprawy bieżące diakonii. Tutaj następuje przepływ życia i informacji. Można zostać zainspirowanym czymś, co potem pomoże w pracy danej diakonii w naszej diecezji i rejonach, a jednocześnie można samemu zgłosić wszelkie radości i trudności i posłuchać, jak inni sobie radzą, wspierać się, pomagać przy większych dziełach. Te spotkania sprzyjają po prostu tworzeniu więzi i dalszej współpracy, dlatego tak ważna jest regularna obecność na nich wszystkich odpowiedzialnych.

Spotkania diakonii prowadzą delegaci poszczególnych diakonii centralnych. Na dzień dzisiejszy już niemal wszystkie filie mają przedstawicieli każdej z diakonii centralnych (ewangelizacji, życia, wyzwolenia, modlitwy, liturgicznej, komunikowania społecznego, formacji diakonii, oaz rekolekcyjnych). Niedawno moderator generalny powołał odpowiedzialnego za centralną diakonię muzyczną, więc należy się spodziewać, że w najbliższym roku będą budowane struktury kolejnej diakonii.

Kontakt między delegatami diakonii centralnych i odpowiedzialnymi za diecezjalne diakonie trwa także pomiędzy DWDD.

W czasie Dnia Wspólnoty jest też czas na jakże ważne rozmowy kuluarowe, niekiedy nawet na zabawę czy pogodne świętowanie. Niektóre filie w czasie poobiednim wprowadzały też element krajoznawczy, tzn. zwiedzanie miasta czy ważnego miejsca w okolicy, gdzie odbywało się DWDD.

Każdy Dzień Wspólnoty Diakonii Diecezjalnych ma swój temat przewodni, który jest ustalany i opracowywany przez Centralną Diakonię Formacji Diakonii.

Dla przykładu, w ostatnich trzech latach latach podejmowane były takie zagadnienia:

  • „Ruch Światło-Życie w służbie odnowy parafii – ku Diakonii Wspólnoty Lokalnej” – jesień 2011
  • „Plan Ad Christum Redemptorem 2 – Diakonie w Ruchu Światło-Życie – ku wielkiemu Jubileuszowi Odkupienia 2033” – wiosna 2011
  • „Stowarzyszenie Diakonia  eklezjalną pieczęcią Ruchu Światło – Życie”. – jesień 2010 (przełożony z wiosny 2010)
  • „Diakonia, jako finalny etap formacji i posługi w Ruchu Światło Życie” – jesień 2009
  • „Jubileusz 30-lecia Krucjaty Wyzwolenia Człowieka na świecie” – wiosna 2009

Podjęcie tych tematów nie zamyka się tylko do samego DWDD i jego uczestników. Z materiałów czy wypracowanych wniosków powinny potem korzystać diakonie w diecezjach, zwłaszcza diakonia jedności. Stanowi to okazję, aby aktualny, ważny dla Ruchu temat, został podjęty na wszystkich szczeblach odpowiedzialności za Ruch, tzn. wszystkich, którzy pełnią w Ruchu diakonię. Podobnie z innymi diakoniami – spotkania z przedstawicielami innych diecezji oraz wskazania z diakonii centralnych mogą zainspirować do pracy w ciągu roku. Jeśli pytamy w naszych diakoniach, czym mamy się zajmować, zapytajmy również, czy odpowiedzialny naszej diakonii uczestniczył w DWDD.

Dni wspólnoty diakonii diecezjalnych stanowią w Ruchu również jeden z elementów krążenia życia i informacji. Po każdym DWDD (zazwyczaj następnego dnia lub w najbliższym dogodnym czasie) spotykają się odpowiedzialni za filię, czyli moderatorzy i sekretarki filii, aby w obecności moderatora generalnego Ruchu Światło-Życie podsumować wszystkie DWDD z sześciu miejsc, streścić w skrócie, czym żyje Ruch w diecezjach, wyciągnąć wnioski na przyszłość.

Teraz garść informacji historycznych

Zanim doszło do zorganizowania pierwszych DWDD, w komunikacie skierowanym 3 września 1977 r. do moderatorów, Ks. Franciszek Blachnicki zapowiedział, gdzie się odbędą i na czym mają polegać dni wspólnoty diakonii diecezjalnych. Czytamy tam m.in.:

Dni wspólnoty diakonii diecezjalnych – zwane w ubiegłych latach dniami wspólnoty diakonii słowa – w tym roku mają być spotkaniem nie tylko odpowiedzialnych za rozprowadzanie materiałów formacyjnych (diakonia słowa), ale o ile możności całych zespołów diakonii diecezjalnych wspomagających pracę moderatorów diecezjalnych (diakonia jedności, modlitwy, ewangelizacji, deuterokatechumenatu, słowa, środków materialnych, wspólnoty rodzin itp.). W tym roku w pracy Ruchu chcemy zwrócić szczególną uwagę na zorganizowanie i usprawnienie pracy diakonii na szczeblu diecezji (postulat wysunięty na II KKO!). Dni wspólnoty przedstawicieli diakonii diecezjalnych mają służyć inspiracji realizacji tego zadania i wymianie doświadczeń.

Pierwsze dni wspólnoty diakonii diecezjalnych odbyły się 25 września 1977 r. w trzech miejscach: w Lublinie, Konarzewie pod Poznaniem i w Krakowie. Uczestnicy otrzymali opracowanie „Struktura diakonii jedności w Ruchu Światło-Życie”, które ukazywało zasady działania i strukturę diecezjalnych diakonii jedności. Jako zadanie dla Ruchu w diecezjach wyznaczono zbliżanie się do ideału wyznaczonego w dokumencie.

DWDD zawierał podobne elementy, jak dzisiaj (liturgia godzin, dzielenie się Ewangelią, Eucharystia, godzina odpowiedzialności przebiegająca w kilku częściach (konferencja nawiązująca do tematu DWDD, rozmowa o stanie faktycznym i możliwościach realizacji w diecezjach zarysowanego ideału, przekazanie informacji z diakonii). Kolejne spotkanie zaplanowano w tych samych miejscach już na 13 listopada 1977 r., czyli niespełna dwa miesiące później! Tu warto zaznaczyć, że kiedyś nie tylko DWDD, ale także rejonowe dni wspólnoty odbywały się także z większą frekwencją niż dzisiaj.

W tej chwili nie ma odgórnie wyznaczanych miejsc, gdzie odbędzie się DWDD. Ustalają to sobie same filie. Najczęściej miejsca są za każdym razem inne, tzn. w innych diecezjach, ale jeśli łatwiej dojechać w jakieś centralne miejsce filii, to spotkania są w stałym miejscu (np. Lublin dla filii lubelskiej).

Aktualne dane geograficzno-personalne przedstawiają się następująco. Mamy sześć filii:

  • Filia krakowska – diecezje: krakowska, kielecka, przemyska, rzeszowska, tarnowska;
  • Filia lubelska – diecezje: lubelska, radomska, sandomierska, siedlecka, zamojsko-lubaczowska;
  • Filia pelplińska – diecezje: bydgoska, elbląska, gdańska, gnieźnieńska, pelplińska, toruńska, warmińska;
  • Filia poznańska – diecezje: poznańska, kaliska, koszalińsko-kołobrzeska, szczecińsko-kamieńska,    włocławska, zielonogórsko-gorzowska;
  • Filia śląska – diecezje: bielsko-żywiecka, częstochowska, gliwicka, katowicka, legnicka, opolska, sosnowiecka, świdnicka, wrocławska;
  • Filia warszawska – diecezje: białostocka, drohiczyńska, ełcka, łomżyńska, łowicka, łódzka, płocka, warszawska, warszawsko-praska;

Ilość filii i przyporządkowanie diecezji nie jest dogmatem i w historii DWDD zmieniała się kilkakrotnie. Jak widać, filie obejmują teren Polski. Zadaniem na przyszłość jest podjęcie konkretnej współpracy z odpowiedzialnymi za diakonie poza granicami Polski.

Wcześniej wspomniałam o odpowiedzialnych za filie. Są nimi moderatorzy i sekretarki filii. Grono odpowiedzialnych za filie stanowi jednocześnie skład Centralnej Diakonii Formacji Diakonii (to oznacza odpowiedzialność szerszą, niż tylko organizację DWDD).

W zakresie przygotowywania DWDD moderatorzy i sekretarki współpracują z parami filialnymi Domowego Kościoła (te z kolei są członkami kręgu centralnego DK).

Na zakończenie chciałabym przytoczyć fragment wypowiedzi Założyciela naszego Ruchu, która odnosi się do budowania jedności, także poprzez charyzmat dni wspólnoty (DWDD i innych):

Możemy mówić o pięciu kręgach wyzwolenia, w których ma się objawić nasze zaangażowanie na rzecz jedności. Podstawą pozostaje zawsze jedność, którą musimy odnaleźć w sobie, jedność wyrażająca się w przyjęciu służebnej postawy wobec prawdy.

Pierwszym kręgiem musi być nasz Ruch, wszystkie jego wspólnoty, które się legitymują znakiem Fos-Zoe. Jedność musi być sprawdzianem naszej autentyczności.Jeżeli pojawią się wśród nas jakieś grupy o ambicjach regionalnych, jeżeli zacznie się przeciwstawianie: my i wy, jeżeli nie będzie dążenia ku wspólnocie przeżywanej w znaku naszych zgromadzeń (np. dni wspólnoty), jeżeli nie będzie krążenia w Ruchu poprzez dzielenie się doświadczeniami, poprzez wzajemne dawanie świadectwa, jeżeli nie będzie gotowości przyjęcia i realizowania tego samego programu formacyjnego, wtedy jako Ruch nie spełniamy naszej diakonii na rzecz jedności. Nie może bowiem budować jedności ktoś, kto sam nie jest w jedności. Dlatego tak ważny jest postulat jedności wewnątrz samego Ruchu, aby Ruch jako całość mógł być świadectwem jedności, którą głosi i której chce służyć.

(Ks. Franciszek Blachnicki. Jedność i diakonia. Krościenko 2001, s. 233-234)

Anna Pełka


W części historycznej korzystałam z materiałów pochodzących z Archiwum Głównego Ruchu Światło-Życie (sygn. 52240/1977/1 z zespołu Ruch Światło-Życie)

Tekst ukazał się w 104. numerze Oazy (kwiecień-czerwiec 2012)